Գեոպոլիտիկայով պետք է զբաղվել, այլ ոչ թե մանկապարտեզում նեղացած երեխայի իրավիճակ ստեղծել. Արշակ Կարապետյան
Հայաստանը մինչ օրս հստակ պարզաբանում չի ներկայացրել. արդյո՞ք վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը դեկտեմբերի վերջին կմասնակցի Սանկտ Պետերբուրգում կայանալիք Եվրասիական տնտեսական միության բարձրագույն տնտեսական խորհրդի նիստին և ԱՊՀ ոչ պաշտոնական հանդիպմանը։
«Գեոպոլիտական թույլ չի տալիս մանկապարտեզում նեղացած երեխայի իրավիճակ ստեղծել։ Գեոպոլիտիկայով պետք է զբաղվել, եթե կան խնդիրներ` պետք է գնալ և լուծել քո երկրի օգտին»,֊ իր վերջին հարցազրույցներից մեկում նշել էր պաշտպանության նախկին նախարար, «Համահայկական ճակատ» շարժման առաջնորդ Արշակ Կարապետյանը:
ԱՊՀ և ՀԱՊԿ միջոցառումները պարբերաբար բոյկոտող Հայաստանից հստակ դիրքորոշում այս հարցում չկա։ Շաբաթներ առաջ Ռուսաստանի նախագահականից հույս էին հայտնել, որ Փաշինյանը կմասնակցի այդ հանդիպմանը, որտեղ, ի դեպ, ԵԱՏՄ նախագահությունը Ռուսաստանից փոխանցվելու է Հայաստանին։ Նման հույս հայտնել էր նաև Վլադիմիր Պուտինի պաշտոնական ներկայացուցիչ Դմիտրի Պեսկովը։
ԱԳՆ խոսնակ Մարիա Զախարովան ավելի զուսպ էր իր գնահատականներում, ով հորդորել էր սպասել մինչև հայկական կողմի պաշտոնական հայտարարությանը։
Հայաստանից առայժմ միայն ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանն է մասնավոր կարծիք հայտնել, նշել, թե իր կարծիքով չափազանց ճիշտ է մեկնել Սանկտ Պետերբուրգ։ «Համահայկական ճակատ» շարժման առաջնորդ Արշակ Կարապետյանը գտնում է, որ ՀԱՊԿ-ն միակ անվտանգային համակարգն է, որին մասնակցում է Հայաստանը: «Հասկանում եք, գեոպոլիտիկան, եթե խնդիր կա, պետության ղեկավարը կամ արտգործնախարարը կամ այլ իրավասու անձ պետք է ժամանի այդ խնդրի վայր և սկսկի պարզաբանել այդ խնդիրը` փորձելով լուծել հօգուտ իրեն։ Ոչ թե նստել երեք հազար կմ հեռավորության վրա, նեղացածի վարքագծով հիշեցնելով հայտնի մուլտֆիլմը, որտեղ ասվում է` իսկ մենք կգնանք հարավ, ինչո՞վ դա ավարտվեց` մենք գիտենք»- նշել է Արշակ Կարապետյանը։
Դեկտեմբերի 18-ին Մոսկվայում հավաքվել են ԱՊՀ երկրների կառավարությունների ղեկավարները, Փաշինյանն այս հանդիպմանն էլ չի մեկնել, նրա փոխարեն, սակայն, մասնակցել է փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը։ Նրանց հասցեագրած տեսաուղերձում Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հայտարարել է, թե իր գործընկերներին սպասում է դեկտեմբերի վերջին Սանկտ Պետերբուրգում կայանալիք ավանդական, ոչ պաշտոնական հանդիպմանը։
«Հուսով եմ, որ շուտով կտեսնվենք Սանկտ Պետերբուրգում»,- նշել է Վլադիմիր Պուտինը, միևնույն ժամանակ հայտնել, թե կարևոր է համարում ԱՊՀ-ում քաղաքակրթական միաձուլման պահպանումը։
«Մենք ժառանգել ենք ավանդույթների և սովորույթների, լեզուների և գրականության, արվեստի և ժողովրդական ստեղծագործականությանն իսկապես հատուկ քաղաքական միաձուլում։ Մեր խնդիրն է հնարավորինս պահպանել և հարստացնել այդ ընդհանուր բազմազգ ժառանգությունը»,- նշել է Ռուսաստանի նախագահը։
Հայաստանի իշխանությունները հնարավորինս խուսափում են այդ ժառանգությունը պահպանելու և հարստացնելու գործողություններից։ Ուշագրավ է, որ ասօր արդեն Մոսկվայում մեկ այլ միջոցառում է կայանալու, ՀԱՊԿ խորհրդարանական վեհաժողովի նիստը, որն անցնելու է առանց հայկական կողմի որևէ ներկայացուցչի։
«Համահայկական ճակատ» շարժման առաջնորդ Արշակ Կարապետյանը գտնում է. «Չի կարելի, պետք է աշխատել այդ մարդկանց հետ, պետք է աշխատել ՀԱՊԿ-ի հետ ինչպես հարկն է` վերցնելով դա սեփական ձեռքերի մեջ, եթե ուզում եք լուրջ դեր խաղալ այդ կազմակերպությունում։ Ոչ թե ներկայացնել ինչ-որ աբսուրդային պահանջներ` սա չարեցիք, այն չարեցիք... Չեն արել, իսկ դու ի՞նչ ես արել, որ նրանք դա անեն»։
ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանն ավելի վաղ գրավոր կարգով Վյաչեսլավ Վոլոդինին հայտնել է, որ ո՛չ ինքը, ո՛չ հայկական պատվիրակությանն որևէ ներկայացուցիչ նիստին չեն մասնակցելու, պատճառը, ըստ հայկական կողմի, ՀԱՊԿ-ից Երևանի դժգոհություններն են, իսկ նիստում չափազանց կարևոր հարցեր են քննարկելու, այդ թվում նաև ՀԱՊԿ միասնական հակաօդային պաշտպանության համակարգ ստեղծելու հարցը։ Դրա ստեղծման մասին հայտնի դարձավ նոյեմբերի 22-ին Մինսկում տեղի ունեցած ՀԱՊԿ երկրների ղեկավարների հավաքից հետո, որին Հայաստանի վարչապետը կրկին չէր մասնակցել։
Ուշագրավ է, սակայն, որ Փաշինյանի չմասնակցելու քայլը չափազանց լուրջ ինտրիգ է առաջացրել։ Եթե Հայասատանի վարչապետը չմեկնի Սանկտ Պետերբուրգ և անձամբ Վլադիմիր Պուտինից չընդունի ԵԱՏՄ նախագահությունը, ապա դա չափազանց լուրջ քաղաքական հետևանքներ կունենա և դեմարշ կդիտվի ոչ միայն Ռուսաստանի կամ այդ կառույցի, այլ հենց Ռուսաստանի նախագահի դեմ։
Չի բացառվում, որ իսկապես Փաշինյանը մեկնի, բայց մինչև վերջին պահը փորձում է դեռ ինտրիգ պահպանել, կամ սպասում է իր արևմտյան հովանավորների հրահանգներին։
Հայկ Առաքելյան