Եթե Ադրբեջանը սկսի ոչնչացնել արձանագրությունները, մենք իրավունք ունենք դիմել ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդին. հուշարձանագետ
Ադրբեջանը ցանկանում է ոչնչացնել օկուպացված տարածքներում հայկական հուշարձանների հայերեն արձանագրությունները, ինչպես միշտ արել են այն տարածքներում, որոնք իրենց վերահսկողության տակ են անցել: Այս մասին NEWS.am-ի հետ զրույցում ասաց Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամի փոխտնօրեն Րաֆֆի Քորթոշյանը` անդրադառնալով Ադրբեջանի մշակույթի նախարար Անար Քարիմովի այն հայտարարությանը, որ հայկական հուշարձանների ալբանացման համար աշխատանքային խումբ է ստեղծվել:
«Իրականության մեջ Անար Քարիմովը ստախոս է և կեղծավոր է: Դա փաստվեց հենց հենց նոյեմբերին, երբ պատերազմական գործողությունները դադարեցին և նա իր թվիթերյան էջում մի կեղծ հայտարարություն էր տարածել և նկարներով այդ հայտարարությունը իբր պնդացրել, որ հայերը ամեն տեղ խաչքար են դնում և դրանով իսկ հայացնում են ամեն ինչ, նույնիսկ Շահբուլախի բերդը, որը գտնվում է Ակնայի տարածքում։ Մենք փաստեցինք, որ կցված նկարները 2000կմ հեռավորության վրա գտվող Ախլցխայի բերդերից մեկինն են։ Նա, խեղաթյուրելով ամեն ինչ, այդ նկարները տարածել էր դեսպանատներում և մինչև հիմա այդ հայտարարությունը չի հեռացրել իր թվիթերյան էջից։ Հետևաբար նրա հայտարարություները ավելի քաղաքական են և ուղղված են հետագայում ինչ-որ մի բան հայկական հուշարձանների հետ անելուն։ Այսինքն՝ այդ հայտարարությունը նշանակում էր, որ երբ մենք ամենուրեք վերացնում ենք հայկական խաչքարերը, դա անում ենք, որովհետև դրանք հատուկ են դրվել ինչ-որ վայրում, որ հայացնեն այդ հուշարձանը։ Նույն հայտարարությունը, որ վերջերս արեց, որ խումբ է ստեղծվել, որը պետք է ստուգի՝ արդյոք այդ հուշարձանները ավղանական են կամ` ոչ, իսկ արձանագրությունները կեղծ են կամ` ոչ, դա արդեն ինքնին մարտահրավեր է, որ նրանք ուզում են այդ արձանագրությունները քերել և ոչնչացնել, ինչպես միշտ արել են այն տարածքներում, որոնք իրենց վերահսկողության տակ են անցել։ Այսինքն պարզ երևում է, թե որն է լինելու Ադրբեջանի հաջորդ քայլը։ Հայտարարությունները բավարար չեն։ Ադրբեջանի նախագահը Հադրութ էր այցելել, Ծաղկավանքի մոտ ցույց էր տալիս արձանագրությունները և ասում էր՝ կեղծ են, դրանք 17-րդ դարի արձանագրություններ են, որոնք դեռ իր պետության ստեղծումից առաջ՝ 19-րդ դարում մի քանի աշխատություններում հրապարակվել են։ Եթե այս երկու հայտարարությունները արվել էին մինչև Հաագայի դատարանի հայտնի որոշումը, վերջին հայտարարությունը, որ Աննա Քարիմովը արեց, եղել է դատավճռից հետո, ինչն արդեն մարտահրավեր է դատարանին, քանի որ այն պարտադրել էր Ադրբեջանին հետայսու վանդալական ցանկացած գործողություն հայկական հուշարձանների նկատմամբ պատժվել և հայտարարություններ չանել հայկական հոշարձանների խեղաթյուրման վերաբերյալ»,-ասաց նա։
Հուշարձանագետի խոսքով` եթե Ադրբեջանի աշխատանքային խումբը գործի եւ մենք էլ փաստեր ունենանք, հայկական կողմը ավելի գործուն քայլերի կարող է դիմել:
Րաֆֆի Քորթոշյանը նշեց, որ իրենք ունեն Արցախի բոլոր հայկական հուշարձանների եւ եկղեցիների ցանկը գույքագրված, նաեւ բոլորի լուսանկարները:
«Մեր կազմակերպությունը միայն Արցախից ունի ավելի քան 60-70 հազար լուսանկար հուշարձանների մոտ 99 տոկոսի համար, որոնք լավ համակարգված են և ցանկացած կատարված վանդալիզմի դեպքի դեմ շատ արագ կարող ենք պատասխան տալ ոչ միայն լուսանկարներով, այլև հատակագծերով, չափագրություններով, տեղադրություններ բնակավայրերի նկատմամբ։ Հուշարձանների թիվը շատ մեծ է, գույքագրված հուշարձանները 1500-ից ավելի են, որոնք ունեն իրենց անձնագիրը։ Մենք փաստագրել ենք շատ ավելին, կարող են լինել տասնյակ հազարավորներ, կարող են նաև լինել հուշարձաններ, որոնք արդեն անցել են հողի տակ»,- հավելեց նա։
Հիշեցնենք, որ փետրվարի 3-ին Ադրբեջանի մշակույթի նախարար Անար Քերիմովի որոշմամբ ստեղծվել է հայկական հուշարձանների ալբանացման աշխատանքային խումբ։
ՀՀ ԱԳՆ-ն հայտարարություն է տարածել՝ խստորեն դատապարտով փետրվարի 3-ին Ադրբեջանի մշակույթի նախարար Անար Քերիմովի հայտարարությունը Ադրբեջանի վերահսկողության ներքո հայտնված հայկական կրոնական և պատմամշակութային կոթողներն ավերելու և ինքնությունը փոխելու նպատակով աշխատանքային խմբի ստեղծման մասին: