Միսաք եւ Մելինե Մանուշյանները ամփոփվում են Պանթեոնում՝ որպես հայ և ֆրանսիացի ժողովուրդների բարեկամության խորհրդանիշ
Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին
Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի 2023 թ. հունիսի 18-ի որոշումով Ֆրանսիական դիմադրության հերոս, Հայոց ցեղասպանությունը վերապրած Միսաք Մանուշյանի և նրա կնոջ՝ նույնպես Հայոց ցեղապանությունը վերապրած Մելինե Մանուշյանի աճյունները այսօր՝ փետրվարի 21-ին, Մանուշյանի և նրա զինակից ընկերների մահապատժի ութսունամյա տարելիցի կապակցությամբ տեղափոխվել են Ֆրանսիայի Պանթեոն: Միսաք և Մելինե Մանուշյաններն այսպիսով դարձան առաջին օտարազգի գործիչները, որոնք կամփոփվեն ֆրանսիացի մեծությունների կողքին՝ դառնալով հայ և ֆրանսիացի ժողովուրդների բարեկամության կարևոր խորհրդանիշներ:Այս մասին հայտնում են Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտից:
Միսաք Մանուշյանը (ընդհատակյա անունը` Միշել Ժորժ) ծնվել է 1906 թ. Արևմտյան Հայաստանի Խարբերդի նահանգի Ադըյաման քաղաքում: Օսմանյան պետության իրականացրած Հայոց ցեղասպանության տարիներին նրա ծնողները սպանվել են: Ավագ եղբոր՝ Կարապետի հետ միասին որբ մնացած Միսաք Մանուշյանը գաղթել է Սիրիա, հայտնվել Ջունիե քաղաքի Հայկակական Բարեգործական Ընդհանուր Միության որբանոցում: 1925 թ. ձեռքբերված պայմանավորվածության համաձայն Սիրիայում գտնվող հայ որբերին տարել են Ֆրանսիա, որտեղ էլ նա կերտել է իր հերոսական ուղին: 1934 թ. ներգրավվել է Ֆրանսիայի կոմունիստական կուսակցության շարքերում՝ զուգահեռաբար տպագրելով նաև հայալեզու «Զանգու» բանվորական շաբաթաթերթը։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի մեկնարկից հետո, 1940-1944 թթ., Գերմանիայի կողմից Ֆրանսիայի օկուպացման տարիներին բանտարկվել է, ապա ազատ արձակվել, ինչից հետո միացել է դիմադրության շարժմանը՝ գլխավորելով տարբեր ազգություններից բաղկացած երիտասարդ մարդկանցից կազմված մի ջոկատ, որն աչքի ընկել օկուպանտների դեմ պայքարում: Մանուշյանի և նրա մարտիկներին վարկաբեկելու նպատակով նացիստները նրան ներառել են «l’Affiche Rouge» («Կարմիր պաստառ») ագիտացիոն տխրահռչակ ցուցակի մեջ, որում նշված է եղել է որպես խմբի հայազգի առաջնորդ, այդպիսով փորձելով ցույց տալ, որ գերմանացիների դեմ պայքարում են ոչ ֆրանսիացիները:
1943 թվականի նոյեմբերի 16-ի առավոտյան ֆրանսիական ոստիկանության աշխատակիցները ձերբակալել են Մանուշյանի խմբի անդամներին Էվրիում։ Նրա կինը՝ Մելինեն, կարողացել է փախչել ոստիկանությունից և մահվան է դատապարտվել հեռակա կարգով։
Մանուշյանի խմբի հետ կապ ունենալու մեղադրանքով ձերբակալվել է ընդհանուր առմամբ 68 մարդ։
Մանուշյանը տանջանքների է ենթարկվել և երեք ամիս անց՝ 1944 թվականի փետրվար 21-ին, իր խմբի 21 անդամների հետ միասին մահապատժի է ենթարկվել Փարիզի Սյուրեն արվարձանի Ֆորտ Մոն-Վալերյեն ամրոցում:
Մահապատժի օրը Մանուշյանը կնոջն ուղղված նամակում գրել է. «Ի՞նչ կարող եմ գրել քեզ: Ներսումս ամեն ինչ խառնված է, բայց միաժամանակ՝ պարզորոշ: Որպես կամավոր զինվոր ես միացել էի Ազատության բանակին և հիմա մեռնում եմ հաղթանակի և վերջնանպատակի սահմանագծին: Երջանկությու՛ն նրանց, ովքեր կվերապրեն մեզ և կհամտեսեն վաղվա ազատության և Խաղաղության քաղցրությունը»:
![](/timthumb.php?src=/disc/27-07-24/b66121105e63cbb5ff1c6cddffc29879.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/27-07-24/671ef50d1f0d65214d38ecb14a2aeed2.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/27-07-24/a03255850bb084cd1e9dd8a61efe27e0.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/27-07-24/98f5106deed41eefc1626c7a13c47511.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/27-07-24/2721869cc06b70aecf8500e971ea0fa7.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/27-07-24/2721869cc06b70aecf8500e971ea0fa7.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/27-07-24/8f0bbc4b9fa337d4f35ab92071c4fd89.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/27-07-24/5c90ecc35bca677def007d216544af68.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/27-07-24/f4173e250d2a990ff901563909a0c990.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/27-07-24/389dc38b66e8f4a24b149ca5e3aae29a.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/27-07-24/a807bc4b97a9b6093c8107826de5c616.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/27-07-24/20d881809a617baaa63b4bfe567128e7.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/27-07-24/73d6c8ea2127c2d996b05b0c8dfaebc7.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/27-07-24/de740bad9800af73fac2f7fe39c43372.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/27-07-24/84eff9d9cc9ecd913f8873bac63c8a91.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/26-07-24/37542d5dafe1075cca9721bccf2f06e8.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/26-07-24/da4ff82f7005bfad24091b8d09bfbaaa.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/26-07-24/58bfd250e4c4104c383af4d95ed289c0.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/26-07-24/d1c41eaad76483d956e1ac55d9674058.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/26-07-24/6c0f43ad553c9840b2fc86c7b9130561.jpg&w=100&h=60)
![](/timthumb.php?src=/disc/25-07-24/0948e5dd193d0601bde85035f76315b7.jpg&w=240&h=150)
![](/timthumb.php?src=/disc/25-07-24/3087d4ccd7cbd6732758c30298dba629.jpg&w=240&h=150)
![](/timthumb.php?src=/disc/25-07-24/56286eb3c31965bd8c79878edbdcd512.jpg&w=240&h=150)
![](/timthumb.php?src=/disc/25-07-24/8e5b5e4bce5aad37d0fca304d780dab8.jpg&w=240&h=150)
![](/timthumb.php?src=/disc/25-07-24/09ce71c2b148caeb0c97739953adebf9.jpg&w=240&h=150)
![](/timthumb.php?src=/disc/25-07-24/000d9653dcbb086d2d7854f3e2c1b1c3.jpg&w=240&h=150)
![](/timthumb.php?src=/disc/25-07-24/13b2c1bea2beda7feceb4c1f20ecffcb.jpg&w=240&h=150)
![](/timthumb.php?src=/disc/23-07-24/ad68e4ba899cab21954aa9b5455c768f.jpg&w=240&h=150)
![](/timthumb.php?src=/disc/27-07-24/de740bad9800af73fac2f7fe39c43372.jpg&w=240&h=150)
![](/timthumb.php?src=/disc/26-07-24/0f4bc968d01124c238c7911f4786a4f2.jpg&w=240&h=150)
![](/timthumb.php?src=/disc/26-07-24/8e33e7e3aa901e9a7a68313d6b6b25be.jpg&w=240&h=150)
![](/timthumb.php?src=/disc/26-07-24/c16bb7170355e3cef200e0a3f1b9a3d1.jpg&w=240&h=150)
![](/timthumb.php?src=/disc/25-07-24/5a821e074ab0e9b6a849aea971437b70.jpg&w=240&h=150)
![](/timthumb.php?src=/disc/25-07-24/9d62869aed8ef73c62ba1ad62cff61d3.jpg&w=240&h=150)
![](/timthumb.php?src=/disc/25-07-24/c2d06d5d7b241cb669d667f1cec07838.jpg&w=240&h=150)
![](/timthumb.php?src=/disc/24-07-24/847ca5523afdd243bc8244721cde95ac.jpg&w=240&h=150)